Tấm choàng: Trong cưới xin, lễ hội, nam giới Giẻ-Triêng
thường khoác tấm choàng đẹp, mới. Tấm choàng có nhiều loại với các tên gọi khác
nhau. Mỗi tấm sử dụng theo lứa tuổi riêng: tấm choàng xút paga (lăng la xút
paga) dùng cho người già.
Tấm choàng chi (lặng la chi) dùng cho thanh niên, trung
niên, khoác trong lễ hội cộng đồng, khi cũ được mang ra mặc ngày thường khi đì
lao động sản xuất. Tấm choàng na na chủ yếu là màu đen, dồi 1,3m, rộng lm. Hai
đầu theo chiều ngang của tấm choàng có một khoảng 4cm được dệt trang trí những
đường nhỏ màu vàng, đò và tráng. Hai đường màu vàng chạy song song hai bên,
tiếp đến là hai đường màu đỏ, ở giữa là đường màu trắng.
Tấm choàng được nam giới Giẻ-Triêng khoác phủ lên vai thay
cho chiếc áo trong dịp hội hè để tham gia múa tập thể có sử dụng nhạc cụ cổ
truyền.
Hiện nay, tấm choàng không còn được sử dụng rộng rãi nữa,
thay vào đó là những chiếc áo may bằng vải công nghiệp.
– Tấm dồ: Trước kia trong mùa lạnh, khi tham gia lễ hội cộng đồng, cả nam và nữ người Giẻ-Triêng đều sử dụng hai loại tấm dồ, đó là dồ đơn và dồ đôi để khoác khi nhảy múa. Trong cộng đồng tuỳ từng thứ bậc, lứa tuổi khác nhau mà họ dệt và sử dụng những loại dồ khác nhau.
+ Tấm dồ đơn (a coọc hoổc a dayI được dệt hoàn toàn bằng sợi bông màu đen, rộng từ l,2-l,4m, dài 1,6- 2m. Trên tấm dồ đơn trang trí 4 băng chỉ đỏ chạy theo chiều dài của tấm dồ, 2 bặng lớn nằm ở 2 mép có kích thước 4cm, 2 băng nhỏ nằm à giữa tấm dồ có kích thước 2 cm.
+ Tấm dồ đôi (ra moong xút) được dệt hoàn toàn bằng sỢi chỉ bông màu đen, rộng khoảng l,2-l,4m, dài từ 3,4-3,8m. Cách nang trí trên tấm dồ đồi cũng giống như trang trí trên tấm dổ đũiL Loại nảy cho người cao tuổi.
Tấm đổ đôi và tấm dồ đơn được sử dụng cho cả đàn ông vằ đán bà, khí sử dụng họ khoác lên vai. Tấm dồ đơn sử dụng cho một ngưừí; tám àổ đỏi khoác cho 2 người; thường là một cặp thân thiết cung múa tập thể và uống rượu cầh trong lễ hội cộng đồng.
Tấm đổ xan 0ra moong xarì) dùng cho thanh niên, người trung
+ Tấm đổ tem {ra moong tem) được đệt từ nhũng sợi chi đỏ, ĩà loại đồ quý nhất của người Giẻ-Triêng, nó chỉ dùng cho nhũng người giàu có, người chủ lễ khoác trong lễ hộỉ cộng đồng.
Việc đệt ra những tấm dồ này là giống nhau, điểm khác là cách trang trí hoa văn và màu sắc trên mỗi loại dồ, cách thức sử đụng cũng khác nhau tuỳ theo sự phân cấp trong cộng đổng và tùy theo lứa tuổi.
Khố: Trong những dịp cưới xin, lễ hội nam giới Gíẻ- Triêng sử dụng nhiều loại khố. Tên gọi mỗi loại khố phụ thuộc vào mầu sắc, cách trang trí hoa văn, sự phân biệt theo lúa tuổi hay thứ bậc khác nhau của con người trong xã hôi. Khố k’nhỉic (tai k’nhúc) là loại khố cố màu đỏ nổi bật, đuôi khố có cắc lua mâu đen, 2 bên để tua màu đỏ. Khố được trang trí 2 băng hoa văn lập trung ở đuôi khố và cách đuôi khố khoảng 40cm, gội là hoa văn k’nhúc, r’ping, tượng trưng cho hạt cườm nên loại khố này còn gọi là khô đính cườm (klai k’nhúc hoổc kỉaỉ rping),
– Khố teng treo (kỉai teng treo), khố tênh (Mai tênh), khố (kiaí ting) là những loại khố ít màu đỏ, chủ yếu là màu đen, trang trí ít hoa văn hoặc không có hoa vàn. Loại khố này thường được những người bình dân mặc trong lẻ hội công đồng, khi cũ hẹ nhà hay mặc khi lao dộng sẩn xuất.
– Tấm dồ: Trước kia trong mùa lạnh, khi tham gia lễ hội cộng đồng, cả nam và nữ người Giẻ-Triêng đều sử dụng hai loại tấm dồ, đó là dồ đơn và dồ đôi để khoác khi nhảy múa. Trong cộng đồng tuỳ từng thứ bậc, lứa tuổi khác nhau mà họ dệt và sử dụng những loại dồ khác nhau.
+ Tấm dồ đơn (a coọc hoổc a dayI được dệt hoàn toàn bằng sợi bông màu đen, rộng từ l,2-l,4m, dài 1,6- 2m. Trên tấm dồ đơn trang trí 4 băng chỉ đỏ chạy theo chiều dài của tấm dồ, 2 bặng lớn nằm ở 2 mép có kích thước 4cm, 2 băng nhỏ nằm à giữa tấm dồ có kích thước 2 cm.
+ Tấm dồ đôi (ra moong xút) được dệt hoàn toàn bằng sỢi chỉ bông màu đen, rộng khoảng l,2-l,4m, dài từ 3,4-3,8m. Cách nang trí trên tấm dồ đồi cũng giống như trang trí trên tấm dổ đũiL Loại nảy cho người cao tuổi.
Tấm đổ đôi và tấm dồ đơn được sử dụng cho cả đàn ông vằ đán bà, khí sử dụng họ khoác lên vai. Tấm dồ đơn sử dụng cho một ngưừí; tám àổ đỏi khoác cho 2 người; thường là một cặp thân thiết cung múa tập thể và uống rượu cầh trong lễ hội cộng đồng.
Tấm đổ xan 0ra moong xarì) dùng cho thanh niên, người trung
+ Tấm đổ tem {ra moong tem) được đệt từ nhũng sợi chi đỏ, ĩà loại đồ quý nhất của người Giẻ-Triêng, nó chỉ dùng cho nhũng người giàu có, người chủ lễ khoác trong lễ hộỉ cộng đồng.
Việc đệt ra những tấm dồ này là giống nhau, điểm khác là cách trang trí hoa văn và màu sắc trên mỗi loại dồ, cách thức sử đụng cũng khác nhau tuỳ theo sự phân cấp trong cộng đổng và tùy theo lứa tuổi.
Khố: Trong những dịp cưới xin, lễ hội nam giới Gíẻ- Triêng sử dụng nhiều loại khố. Tên gọi mỗi loại khố phụ thuộc vào mầu sắc, cách trang trí hoa văn, sự phân biệt theo lúa tuổi hay thứ bậc khác nhau của con người trong xã hôi. Khố k’nhỉic (tai k’nhúc) là loại khố cố màu đỏ nổi bật, đuôi khố có cắc lua mâu đen, 2 bên để tua màu đỏ. Khố được trang trí 2 băng hoa văn lập trung ở đuôi khố và cách đuôi khố khoảng 40cm, gội là hoa văn k’nhúc, r’ping, tượng trưng cho hạt cườm nên loại khố này còn gọi là khô đính cườm (klai k’nhúc hoổc kỉaỉ rping),
– Khố teng treo (kỉai teng treo), khố tênh (Mai tênh), khố (kiaí ting) là những loại khố ít màu đỏ, chủ yếu là màu đen, trang trí ít hoa văn hoặc không có hoa vàn. Loại khố này thường được những người bình dân mặc trong lẻ hội công đồng, khi cũ hẹ nhà hay mặc khi lao dộng sẩn xuất.
Đọc thêm tại: http://thoitrangdantoc.blogspot.com/2015/06/trang-phuc-thuong-ngay-cua-nam-gioi-gie.html
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
trang phuc dan toc tay
