Cùng với việc xây dựng một làng nghề dưới dạng bảo tàng
của cộng đồng, mỗi làng, mỗi tộc người cần lưu giữ các bộ trang phục khác nhau
của cộng đồng; ngày lễ tết, hội hè sử dụng trang phục truyền thống với ý thức
trân trọng giữ gìn, có như vậy không gian văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên, không
gian múa xoè Tây Bắc và không gian văn hoá Khmer mới được bảo tồn và phát huy.
Bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá trong trang phục các tộc người
nhóm ngôn ngữ Môn – Khmer tại Bảo tàng Văn hoá các dân tộc Việt Nam
Từ những năm 1980 đến nay, khi chuyển hướng sang nội dung
văn hoá tộc người, Bảo tàng Văn hoá các dân tộc Việt Nam đã tiến hành nhiều đợt
nghiên cứu, sưu tầm văn hoá các tộc người Môn – Khmer. Tuy nhiên việc sưu tầm
mới chỉ mang tính chất quảng canh, chưa chuyên sâu. Vì vậy, số lượng hiện vật
trang phục các tộc người, đặc biệt là hiện vật về nghề dệt sưu tầm được vẫn còn
hạn chế.
Cho đến thời điểm hiện tại, Bảo tàng mới đang lưu
giữ, trưng bày 250 hiện vật gốc khối về trang phục và nghề dệt. Trong đó, ngoài
8 bộ khung dệt khố rộng, kiểu inđônêsien, một chiếc khung dệt đuôi khố, một
chiếc xa quay sợi, một hộp đựng bông, một cán bông, một guồng sợi, một xa quay
sợi là những dụng cụ nghề dệt, còn lại chủ yếu là trang phục, sản phẩm, trang
sức.
Những năm gần
đây, Bảo tàng Văn hóa các dán tộc Việt Nam tiếp tục cử một số đoàn sưu tầm văn
hoá Món Khmer, nhưng trong bối cảnh giao thoa mạnh mẽ, nghề dệt mai một, việc
sưu tầm trang phục tộc người ngày một khó khăn hơn.
Như vậy, xét về cả số lượng, chủng loại và thông
tin, hiện vật về trang phục, nghề dệt đều thiếu, không đủ dể giới thiệu sưu tập
trang phục, càng không thể phản ánh đầy đu một khía cạnh văn hoá tộc người. Câu
hỏi đặt ra là làm thế nào bảo tồn được nghề dệt và trang phục tộc người?
Qua nghiên cứu trang phục các tộc người nhóm ngón ngữ Môn
– Khmer, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã lập danh mục các hiện vật còn
thiếu để nhanh chóng triển khai những đợt nghiên cứu, sưu tầm bổ sung.
Như vậy, xét về số lượng và chủng loại, kho cơ sở Bảo tàng
Văn hoá các dân tộc Việt Nam còn thiếu rất nhiều loại hình trang phục các tộc
người nhóm ngôn ngữ Môn – Khmer.
Về mặt bảo
quản, kho cơ sở đã phân loại, có chế độ bảo quản riêng như độ ẩm, ánh sảng cho
loại chất liệu vải. Tuy nhiên hiện nay giữa vải sợi bông, vải tơ tằm, vải
nilon…tất cả đều trong một chế độ bảo quản chung. Xét về lâu dài chế độ bảo
quản chung như vậy sẽ không đảm bảo tuổi thọ của trang phục.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
trang phuc dan toc tay
